Ashwagandha

Witania ospała (Withania somnifera (L.) Dunal), znana również pod nazwą sanskrycką Ashwgandha lub Indian ginseng (indyjski żeń-szeń), Winter cherry, Samm al Ferakh, Kanaje Hindi. Naukowcy określili występujące związki w Ashwagandzie jako witanolidy (withanolides). Są to substancje aktywne farmakologicznie o strukturze związku nazywanego witaferyna A, który z kolei ma charakter laktonu. Udowodniono, że witanolidy zawarte w zielu Ashwagandhy posiadają właściwości przeciwbakteryjne i antynowotworowe. Ponadto charakteryzują się działaniem antymitotycznym, (hamują podział komórek na drodze mitozy) oraz obniżają ciśnienie tętnicze krwi. W korzeniu substancjami adaptogennymi są związki z grupy glikowitanolidów – witanozydy i sitoindozydy. Działają silnie antyoksydacyjnie i odtruwająco. Dzięki glikowitanolidom Witania zawdzięcza m.in. działania przeciwstresowe i antydepresyjne. Związki te wpływają na procesy zapamiętywania i kojarzenia, chronią przed stresem, wrzodami żołądka, a także chorobą Alzheimera.

Poznając szerokie spektrum działania Ashwagandhy można wręcz pokusić się o określenie jej jako “panaceum”. W tradycyjnej medycynie indyjskiej leki z Withania stosowane były przede wszystkim w zwalczaniu reumatyzmu, kaszlu, przy osłabieniach pamięci i ogólnego wyczerpania, a także w chorobach skórnych. Zioło to wywiera pozytywny wpływ w następujących sferach zdrowotnych: poprawia funkcjonowanie układu immunologicznego

Witania ospała może być stosowana w leczeniu chorób autoimmunologicznych. Wzmacnia system odpornościowy, zapobiega jego osłabieniu w skutek stosowania leków. Stymuluje układ odpornościowy, dzięki jednoczesnemu działaniu immunowzmacniającemu i immunosupresyjnemu; wspomaga układ nerwowy

Ashwagandha znana jest przede wszystkim z właściwości uspakajających i wyciszających. Działa jako środek antystresowy, zwiększając tolerancję w sytuacjach napięcia nerwowego. Pozwala cieszyć się zdrowym snem, ale nie powoduje senności(!). Ponadto łagodzi zaburzenia nerwicowe, lęki, fobie, objawy zespołu ADHD, wspomaga leczenie chorób psychicznych, maniakalno-depresyjnych, psychozy alkoholowej i schizofrenii. Przydatna jest również w terapii stwardnienia rozsianego. W przypadku depresji podobne działanie uspokajające wykazuje dziurawiec;  wykazuje właściwości odmładzające – spowalnia procesy starzenia się organizmu, przeciwdziała siwieniu włosów;  zwiększa wydolność fizyczną, poprawia koordynację psychomotoryczną i zmniejsza czas reakcji. Z tego m.in. powodu Ashwagandha zalecana jest sportowcom; reguluje układ hormonalny – pobudza czynności tarczycy, dlatego Witania może być stosowana jako naturalny lek w chorobach niedoczynności tego gruczołu.

Ponadto reguluje zaburzenia cyklu miesiączkowego, pozytywnie wpływa na funkcjonowanie układu rozrodczego, zwiększa libido i poprawia sprawność seksualną u mężczyzn; oddziałuje na układ krwionośny – wzmacnia układ krążenia, pomaga zwalczać anemię, ułatwia przepływ substancji odżywczych do wnętrza komórek. Ashwagandha znacząco poprawia parametry krwi (podnosi poziom hemoglobiny, obniża poziom cholesterolu, triglicerydów, LDL i cukru – działanie przeciwcukrzycowe, stymuluje wzrost poziomu cholesterolu HDL). Naukowo udowodniono, że „indyjski żeń-szeń” chroni serce, przeciwdziała nadciśnieniu i chorobie wieńcowej; wzmacnia tkankę mięśniową – poprawia napięcie mięśni oraz redukuje stany zapalne.

Wykazuje także właściwości anaboliczne, wspomagając budowę mięśni u rekonwalescentów; poprawia funkcjonowanie układu oddechowego – wspomaga leczenie astmy i alergii. Łagodzi również nieżyt nosa i kaszel; wspomaga pracę nerek, wątroby i trzustki; działa moczopędnie; zwiększa wydalanie sodu z ustroju; wspomaga ustępowanie obrzęków Ashwagandha dostępna jest na rynku zarówno w formie rozdrobnionej jak i wyciągu w kapsułkach. Skuteczne dawki suchych ekstraktów (1,5% witanolidów) wynoszą ok 500 mg na dzień. Przyjmuje się, że sproszkowany korzeń należy zażywać w ilości ok. 6 do 7 g dzienne, natomiast w przypadku nalewki/ekstraktu płynnego w stosunku 1:2 – 12 ml dziennie. Producenci kapsułek zalecają najczęściej stosowanie 1 tabletki dwa razy dziennie przed posiłkiem. Dla osiągnięcia pożądanego efektu terapeutycznego Ashwagandhę należy brać przez co najmniej kilka tygodni. Niewątpliwe zaletą naturalnych specyfików jest stopniowa, lecz długotrwała poprawa stanu zdrowia.